Snelheid herkennen: wegtypes en algemene snelheden (met ezelsbruggetjes)

De basis: default snelheden per wegtype

Het kennen van de standaardmaximumsnelheden is de basis voor het herkennen van juiste snelheidssituaties.

• Binnen de bebouwde kom: 50 km/uur, tenzij anders aangegeven.
• Buiten de bebouwde kom (overige wegen): 80 km/uur, tenzij anders aangegeven.
• Autoweg (bord G3): 100 km/uur, tenzij lagere limiet via borden of matrixsignaal.
• Autosnelweg (bord G1): standaard tot 130 km/uur, met dag/avondregeling of lokale varianten.

Wegtypes snel herkennen (en wat dat betekent)

Het correct identificeren van het wegtype helpt direct bij het bepalen van de juiste snelheidslimiet.

• Bebouwde kom in/uit: plaatsnaambord (H1 = begin, H2 = einde). Binnen de kom geldt meestal 50 km/uur.
• Autoweg (bord G3): herkenbaar aan groen of blauw bewegwijzeringsbord en het G3-bord.
• Autosnelweg (bord G1): duidelijke infrastructuur met meerdere rijstroken, G1-bord, soms tol of controle.

Snelheidsborden en hun betekenis

De specifieke borden geven afwijkende limieten of adviezen die belangrijk zijn voor het examen.

• Bord A1 (Maximumsnelheid): verplicht limiet, geldig tot het einde-bord of nieuw limiet.
• Bord A2 (Einde maximumsnelheid): voegt limiet op tot de standaard of volgende aanwijzing.
• Borden A4/A5 (Advies-snelheid): geen verplichte limiet, maar geeft verstandig gedrag aan.
• Zone-borden (bv. Zone 30 / Zone 60): limiet geldt tot einde-zonebord, herhalingsborden ontbreken vaak.

Zones en speciale gebieden

In deze zones gelden afwijkende snelheidsregels — goed om te herkennen.

• Zone 30 (woonwijken, scholen): 30 km/uur; veilig rijden staat voorop.
• Zone 60 (landelijk/erftoegangswegen buiten de kom): 60 km/uur; vaak met beperkte infrastructuur.
• Woonerf (bord G5/G6): maximaal 15 km/uur; voetgangers mogen de volledige straat benutten.

Voertuigspecifieke limieten

Sommige limieten zijn afhankelijk van het voertuig of de combinatie — belangrijk voor examenvragen.

• Auto zonder aanhanger: volg de algemene limieten van wegtype.
• Auto + aanhanger (≤ 3.500 kg): op autoweg/​snelweg meestal max 90 km/uur, tenzij anders aangegeven.
• Zware combinaties (> 3.500 kg of zware aanhangwagen): vaak max 80 km/uur; controleer voertuigcategorie en bord.
• Bromfiets/moped: binnen de kom vaak 30 km/uur, buiten de kom 40 km/uur of 45 km/uur op rijbaan.

Variabele en lokale snelheden

Let op: limieten kunnen tijdelijk of lokaal anders zijn — volg altijd borden/matrix.

• Matrixborden/variabele signalering: lagere limiet vanwege file, werkzaamheden of weer; gaat boven standaard.
• Lokaal beleid (stad, ruimtelijke inrichting): wegen kunnen permanent lagere limiet hebben (bv. 70 km/uur in stadsrand); herkenbaar aan bord.

Veelgemaakte fouten in examensituaties

Hieronder een lijst met valkuilen die vaak terugkomen in examens — leer ze uit je hoofd zodat je ze herkent.

• Dag/avondregel vergeten: overdag 100 km/uur op snelweg, ’s nachts 120/130 waar toegestaan.
• Zone-limiet onderschatten: Zone 30/60 blijft geldig tot einde-zone-bord.
• Wegtype verkeerd herkend: denk niet automatisch 130 op “autosnelweg” – check bord G1 en signalering.
• Aanhangerregels negeren: slechts 90 km/uur op snelweg/autoweg voor combinatie met aanhanger ≤ 3.500 kg.
• Woonerf beleggen: vergeet de maximum van 15 km/uur niet.

Herkenningschecklist (visueel denken)

Gebruik deze checklist tijdens je theorieoefening of in het verkeer om snel juiste snelheid af te leiden.

• Zie je plaatsnaambord H1 → binnen de kom → denk 50 km/uur tenzij anders aangegeven.
• Zie je Zone 30 / Zone 60 bord → limiet geldt tot einde-zone.
• Zie je bord G3 (autoweg) → denk 100 km/uur tenzij bord anders meldt.
• Zie je bord G1 (autosnelweg) → denk dag 100 km/uur, avond/nacht 120/130 waar toegestaan; check variable borden.
• Zie je bord A1: volg dat limiet; A2: limiet opgeheven of vervangen.
• Rijd je met aanhanger? → op snelweg/autoweg max 90 km/uur tenzij bord hoger of lager aangeeft.
• In woonerf? → maximaal 15 km/uur, voetgangers gaan voor.

Waarom lagere snelheden in zones?

Onderzoek toont aan dat lagere limieten in woonwijken (Zone 30) leiden tot minder ernstige ongevallen en betere leefbaarheid. Gemeenten voeren daarom steeds vaker deze zones in.

Samenvatting

Ken de default limieten (50/80/100/130), herken het wegtype (H1/H2, G3, G1), volg borden/matrix, let op zones (30/60/woon­erf), en check voertuigspecifieke regels (aanhanger, bromfiets). Dit helpt je zowel in het examen als in de praktijk veilig te rijden.